GUÍA AIJU 3.0 DE XOGUETES 2019-2020. AGASALLOS PARA NADAL. ORIENTATIVO

GUÍA AIJU 3.0 2019-2020 

El juego y los juguetes en los niño/as con diversidad cognitiva................. 92

Jugando para ser iguales.............................................................. 100

Colocáronse estes símbolos xunto aos xoguetes que consideramos que poden ser enriquecedores para cada tipo de discapacidade, aínda que na maioría dos casos o seu aproveitamento non será ao 100%. Os nenos/as con diversidade funcional poden ter ritmos de aprendizaxe distintos a outros, por iso é importante adaptar as indicacións respecto a a idade.

Xoguete adecuado para nenos/ as con DISCAPACIDADE MOTORA, especialmente naqueles que presentan problemas importantes de manipulación. Poden utilizalos as persoas con esa discapacidade, pero para iso é necesario efectuar algunhas ADAPTACIÓNS. 

Xoguete adecuado para nenos/ as con DISCAPACIDADE  AUDITIVA. 

Xoguete adecuado para persoas CEGAS ou cunha DEFICIENCIA VISUAL importante.

Estes xoguetes poden utilizarlos as personas con discapacidade, pero para elo é preciso efectuar algunhas ADAPTACIÓNS.

FONTE: AIJU Instituto Tecnológico de producto infantil y de ocio

CREAMOS O NOSO PANEL DE DESTREZA MANIPULATIVA. PSICOMOTRICIDADE

Estes paneis de destreza  manipulativa permite aos nenos (a partir dos 18 meses), e aos adultos, desenvolver a súa  motricidade fina de maneira divertida grazas ao seu amplo abanico de actividades e xogos. Para a súa construcción podemos empregar  velcros que o fan totalmente  configurable, podendo cambiar as actividades en función do interese das persoas que o utilizan. 

Traballaremos ademáis da súa imaxinación, a coordinación das extremidades superiores, así como a  motricidade da man. 

Podemos fixalo na parede tendo moi en conta a seguridade do neno, dado que é relativamente pesado. 

 

Podemos utilizar botóns e cordóns  para enfiar e achegar unha experiencia sensorial. Estes elementos son indispensables xa que permítenos traballar múltiples aprendizaxes como as cores, a numeración… Permiten tamén desenvolver funcións cognitivas e estimular os sentidos do tacto, a vista e o oído.

                                           

Este tipo de actividade reforza a concentración e a atención xa que o neno, completamente mergullado na actividade, esforzarase por ter o control dos seus movementos precisos para así lograr con éxito a tarefa proposta. 

  

                                              

FONTE: toysknoll.info; decopeques; etsy.com; m.vk.com; hopToys

XOGUETES ADAPTADOS. NADAL

Xoguetes adaptados

Un xoguete é para aprender, interactuar, comunicarse... pero sobre todo debería ser divertido!

Os xoguetes adaptados dispoñen dun conector estándar para conmutador, de forma que poden accionarse mediante unha simple pulsación. 

Un  conmutador é moito máis que un simple  interruptor. É unha porta a un amplo abanico de adaptacións.

Grazas ao seu  conector estándar, existen moitos dispositivos e solucións que se poden controlar a través dun  pulsador. Por exemplo, moitos dos nosos produtos de acceso ao ordenador, como ratos e  trackballs, son compatibles con calquera  pulsador. Tamén existen adaptadores para converter un  pulsador en calquera periférico do ordenador que desexemos.

Este  pulsador estándar ten un diámetro de 12,7cm e require moi pouca forza de activación, polo que é ideal para persoas con mobilidade moi reducida.

As súas 4  carcasas coas cores básicas se poden intercambiar.

CIRCUÍTO DE CARREIRAS ADAPTADO

Circuíto de carreiras adaptado  RedBull contra  Ferrari

Impresionante circuíto de carreiras con dúas  loopings e coches de  Ferrari e  RedBull para manexar con  conmutador.

O circuíto permite controlar o movemento dos coches mediante  pulsadores. Para cada un das dúas pistas dispón de:

Conexión para mover ou parar o coche. Entrada compatible estándar para calquera  pulsador. Regulador para fixar a velocidade. 

Conexión para modo turbo. Entrada  jack estándar para calquera  pulsador. 

Conexión para o mando orixinal. Xoga en calquera das pistas en modo adaptado ou co mando orixinal, que segue sendo completamente funcional.

ESTIMULACIÓN SENSORIAL. PROXECTOR. NADAL

PARA QUE SIVE A ESTIMULACIÓN?
Cando falamos de estimulación sensorial facemos referencia á entrada de información da contorna ao sistema nervioso a través dos sentidos para elaborar sensacións e percepcións. Isto constitúe o primeiro elemento sobre o que se constrúe calquera aprendizaxe, xa que supón a primeira etapa do desenvolvemento das funcións cognitivas básicas (atención, memoria) e permite o desenvolvemento das funcións cognitivas superiores (resolución de problemas, razoamento, linguaxe e creatividade).

A adquisición ou captación de estímulos é o inicio do proceso de memoria, onde a atención e percepción xogan o papel principal. Posteriormente, a información almacenada utilizarase para operar e razoar.
Grazas aos sentidos, e explorando a contorna mediante o movemento (acción e experimentación), prodúcese o proceso de asimilación e acomodación, que permite a construción de aprendizaxes e a comprensión do mundo que nos rodea. Este proceso ten lugar de forma natural nas persoas desde o nacemento.

PROXECTOR LÁSER DE ESTRELAS
Proxector para teito e parede.
Cobre o teito e paredes con estrelas. As luces deste proxector láser de estrelas iluminan unha ampla superficie enchendo as paredes e/ou teito de brillantes estrelas e  nebulosas conseguindo un impresionante efecto. 

BÓLA DE ESPELLOS

Bóla de espellos con foco e  filtros de cores que se fixa no teito; a bola xira lentamente mediante un motor creando un rechamante ambiente en 360º. Promove actividades de seguimiento ocular.

A súa finalidade é a relaxación, estimulación visual e equilibrio. Miles de luces se crean cando un foco se proxecta na bola de espellos. 

FONTE: ORTOTECSA. DiscapNET

GUÍA DE XOGUETES DISEÑO UNIVERSAL. NADAL

Juego, juguetes y discapacidad. La importancia del diseño universal.

Costa, M.; Romero, M.; Mallebrera, C.; Fabregat, M.;Torres, E.; Martínez, MJ.; Martínez, Y.; Zaragoza, R. Torres, S. y Martínez, P.

O Instituto Tecnológico del Juguete (AIJU) elaborou unha publicación gratuíta dirixida a fabricantes de xoguetes, a expertos en infancia e discapacidade e a familias con nenos  con algún tipo de discapacidade. Está publicación proporciona á industria fabricante de xoguetes unhas pautas de deseño que contribúen a mellorar a accesibilidade dos xoguetes, tanto para nenos/as con discapacidade como sen ela: "Deseño para todos".

Juego, juguetes y atención temprana. Pautas para el diseño de juguetes útiles en la terapia psicopedagógica

M. Costa, E. Torres, M.T. Romero, M. Fabregat, S. Torres, Y. Martínez, C. Mallebrera, M.J. Martínez, R. Zaragoza y P. Martínez. CDIAT/APADIS: M.G. Millá, J. Crespo, M.C. Gabaldón, E. Richart, L. Munera, E. M. Hernández, J. García

Nesta Guía inclúese información sobre a Atención Temperá, as necesidades e requirimentos que deben ter as actividades lúdicas e as características que deben reunir os materiais lúdicos utilizados nesta área de intervención infantil.

FONTE: Instituto Tecnológico del Juguete AIJU

INTEGRACIÓN BILATERAL DE AMBAS MANS NA MANIPULACIÓN. PSICOMOTRICIDADE. NADAL

A integración bilateral de ambas as mans na manipulación, é una forma de execución de movementos individuais, pero, dirixidos a un fin común, como  enhebrar un patrón de bólas en fío ou realizar abotoados. Ademáis, os encaixes e  clavijas permiten realizar distintos tipos de agarre, desenvolver a coordinación  óculo manual e traballar a pinza con movementos voluntarios, precisos e dirixidos a un lugar do espazo concreto. Entre eles, suxerímosche:

Panel de destreza

Presenta distintos tipos de abotoado,  velcros,  cremalleras e cordóns para reforzar as habilidades de psicomotricidade fina e integración bilateral que melloran a súa autonomía nas actividades da vida diaria.

Enlazables e ensartables

Son figuras para enlazar. Ideais para combinar o desenvolvemento da psicomotricidade fina e a coordinación  óculo manual co xogo simbólico e a narración de historias sobre o  tema concreto que propoña o xogo. 

Podemos atopar con modelos como: os bloques de madeira para ir creando historias, as formas  ensartables para deseñar secuencias lóxicas, as argolas  engarzables  blandiñas para encadear ou as tarxetas para fiar, que requiren maior complexidade de movementos, con formas, letras, roupa e números.

Xogos de construción e arquitectura

Os xogos de construción e arquitectura son indispensables no desenvolvemento da percepción espacial e reforzan os distintos tipos de  prensións, a estabilidade en membros superiores, a coordinación  óculo manual e o xogo simbólico, con liberdade para crear distintas obras con bloques  ou a arquitectura con tubos que é un inxenioso xogo de construcción moi fácil de utilizar.

          

Clavixas

Clavixas para crear secuencias, crear formas xeométricas, aprender letras e números ou realizar deseños creativos, desenvolvendo habilidades de motricidade fina como a pinza dixital e/ou desenvolvendo a percepción visual na organización do espazo. Ademais, coas  clavixas  apilables, pódense traballar conceptos matemáticos e clasificacións por formas ou cores. 

Labirintos gráficos

Os labirintos gráficos sexan convencionais ou magnéticos, permiten aos nenos e nenas traballar as destrezas de  preescritura de forma divertida, xogando a desprazar as  boliñas do seu interior.

FONTE: Eneso

XOGOS PARA MELLORAR A PSICOMOTRICIDADE FINA. NADAL

As competencias  motrices necesarias para desenvolver a psicomotricidade fina de membros superiores trabállanse en torno a tres conxuntos de actividades:
Actividades para o desenvolvemento da destreza de mans.
Actividades para o desenvolvemento da destreza de dedos.
Actividades para mellorar a coordinación  óculo-motora integrando a percepción visual cos movementos da man, boneca, brazo e antebrazo.

Combinar as actividades de manipulación con materiais de estimulación sensorial, especialmente táctiles e visuais, é unha forma única de favorecer todas as competencias  psicomotrices en xogos de descubrimento e exploración. Propoñémosche:

A area  kinética.

  

A area  kinética é un material  manipulativo cunha textura moi especial xa que resulta moi maleable, non se seca e non ensucia. A súa suavidade e consistencia ofrecen un recurso moi atractivo para desenvolver habilidades  manipulativas e de exploración sensorial promovendo, ao mesmo tempo, sensacións de calma e relaxación.

As plastilinas intelixentes

As masas son o recurso ideal para fortalecer e  tonificar a musculatura de mans e dedos, a integración bilateral, desenvolver a imaxinación, o xogo simbólico, mellorar as relacións  visuoespaciales e traballar conceptos educativos. Hai diferentes plastilinas intelixentes que se comportan de distinta forma segundo a presión que se exerza sobre elas: botan, rompen, desfanse, moldéanse… 

Esta plastilina intelixente comportarase dunha forma ou outra segundo a presión que reciba. Sorprenderache!

Se fas unha bóla e a tiras ao chan, botará como unha pelota. Podes estirala, rompela,  amasarla, cubrir obxectos, moldeala e facer figuras, tapar as túas mans, o teu nariz... E todo con total seguridade porque non mancha, non cheira, non é tóxica e é apta para  celíacos e alérxicos ao látex.

Plastilina magnética, que poderás utilizar co imán que inclúe para poder movela de forma máxica... sen tocala! Descobre as propiedades magnéticas 

Plastilina sensible a luz  ultravioleta, na que poderás escribir e debuxar coa súa lanterna máxica.

Plastilina fluorescente que brilla na escuridade.

                    

A mesa de luz

Tan só contemplar láminas, obxectos  translúcidos ou xogar con formas xeométricas convértese nunha experiencia espectacular se se fai na mesa de luz.

Se a combinas co alfabeto  silishapes terás unha actividade xenial de iniciación á  lectoescritura; se a utilizas con pinturas, auga ou area  kinética poderás crear actividades de concienciación espacial, contraste e estimulación sensorial. Pero hai moitas máis posibilidades da mesa de luz.

As mesas de luz, así como outros moitos materiais sensoriais destinados á aprendizaxe  holístico en educación infantil están inspiradas no enfoque  Reggio Emilia. O seu fundador,  Loris  Malaguzzi promovía a educación de nenos e nenas mediante ambientes agradables, artísticos, cheos de relacións, vivencias e experiencias enriquecedoras para os sentidos, que guiasen o seu potencial  innato na construción da súa propia aprendizaxe de forma natural.

O seu poema “As 100 linguaxes do neno” proponnos diversas maneiras de procesar e expresar os nosos pensamentos a través de cores, sons, ritmos e movementos.

“Los niños tienen cien maneras de expresarse, pero les robamos noventa y nueve, corresponde a nosotros facilitar la comunicación entre los niños y el mundo” (Loris Malaguzzi).

                                                                                                                           FONTE: Equipo de ENESO

COMO ADAPTAR XOGUETES. NADAL

como adaptar xoguetes para nenos con dificultades motoras

           

OBRADOIRO. ADAPTACIÓN DUN XOGUETE PARA DM. CEAPAT.

FONTE: ILUNION salud

A IMPORTANCIA DO USO DO PARQUE INFANTIL

O parque: unha contorna chea de estímulos para todos os nenos

Cando a un neno ou nena pregúntaslle que cal é o sitio onde máis se divirte non ten dúbidas en responder: o parque.

O parque é o lugar no que o xogo é a única tarefa pendente para os máis pequenos. Con todo, aos maiores quédanos outra tarefa pendente, que é a de adaptar os parques para que sexan accesibles para todos os nenos. Levalos a estes espazos de ocio para xogar é beneficioso para o seu desenvolvemento social, afectivo e psicomotor e, por tanto, tamén é beneficioso para a súa saúde.

Por iso, non debería importar cales sexan as súas capacidades, todos os nenos e nenas deberían vivir desta contorna chea de estímulos sen que as diferenzas psíquicas ou motrices sexan un obstáculo para a diversión.

Por desgraza, o xogo ao aire libre diminuíu moito na nosa sociedade, e foi, aos poucos, substituído pola actividade sedentaria e os xogos electrónicos na casa. Por iso, pola importancia que ten para o desenvolvemento dos nosos nenos e nenas facemos esta entrada "reivindicativa" de espazos de ocio accesibles para os nosos nenos que teñen dificultades co movemento e o mesmo dereito que todos os nenos a ser nenos.

Por qué é beneficioso para a estimulación dos máis pequenos?

É beneficioso porque xogando no parque estimulamos a socialización cos outros pequechos que se atopen alí tamén , polo tanto, fomentaremos a aprendizaxe da linguaxe e o control das emocións (alegría, tristeza, etc).

O desenvolvemento psicomotor foméntase a través da actividade física, posto que o xogo que se realice no parque implica movemento. Por iso, e para ter unha vida saudable, o parque debería formar parte da rutina diaria do neno desde idades moi temperás.

No parque, o neno aprenderá mentres xoga, habilidades motoras básicas que lle permitirá ter un maior control da coordinación do seu corpo, do equilibrio e da orientación espacial. Algunhas destas habilidades son saltar, correr, subir, agacharse, balancearse ou manter o equilibrio. Actividades que, unha vez consiga controlar o seu propio corpo, motivaranlle para superar novos retos que se lle presenten e conseguir novas habilidades.

Pero, como é un parque accesible para todos os niñ@s?

Para iso é necesario que os elementos de xogo de dentro do parque estean adaptados para crear lugares inclusivos onde os máis pequenos divírtanse xuntos. Por iso, hai que centrar a creación e/ou renovación de parques cun perfil máis innovador e adaptado. 

O custo da súa creación non ten que variar do orzamento dun parque normal de calquera cidade. Aínda que......  o sorriso dun neno/a non ten prezo.

                                                                        FONTE:  Carla Morente González EFISIOPEDIATRIC

XOGOS PARA TRABALLAR A PSICOMOTRICIDADE FINA

Juegos para trabajar la psicomotricidad fina

FONTE: Alba Calao Compapa desde Imágenes Educativas 

COMO ADAPTAR UN XOGUETE PARA UN NENO CON DM

Ideas e recursos para a realización de adaptacións caseiras de xoguetes para nenos con discapacidade motora.

* Fixar as bases dos xoguetes (con velcro, imáns, abrazadeiras…) para evitar movementos non desexados durante o xogo. * Modificar a roupa das bonecas para facilitar a súa manipulación (por exemplo con velcro nas costuras). * Facer máis grandes as pezas, os mangos ou as asas a fin de facilitar a súa manipulación. * Colocar pezas para repousar a cabeza, chalecos ou cintos de suxeción para manter a postura. * Engadir cordas ou variñas a fin de facilitar o arrastre dalgúns xoguetes. * Modificar as dimensións do xoguete (altura, profundidade…) para permitir o acceso ao mesmo de forma frontal. * Incorporar elementos con relevo (tacos, palancas, argolas, etc.) que faciliten o xiro ou a posibilidade de coller as pezas. * Adaptar o xoguete para poder accionalo a través dun pulsador (incorporarlle un jack).

FONTE: Abacus...

XOGUETES ADAPTADOS

Como elexir un xoguete para un neno con discapacidade?

Á hora de seleccionar xoguetes e elementos para xogar resulta útil ter en conta unha serie de aspectos e criterios que faciliten a elección. A nivel xeral cabe lembrar que se debe:

• Comprar sempre pensando nas normas de seguridade.
• Escoller tendo en conta os intereses do neno.
• Pensar sempre nas capacidades que ten.
• Ter en conta as súas necesidades.

Discapacidade motora. Criterios e consellos para a selección de xoguetes segundo as discapacidades

• Que se manipulen mediante técnicas motrices controladas polos propios nenos e nenas.
• Que os pulsadores ou botóns sexan moi accesibles e fáciles de accionar.
• Que as súas pezas sexan fáciles de encaixar.
• En estruturas grandes de tipo mobiliario (cociñas, bancos de traballo, etc.) que as súas dimensións permitan introducir as cadeiras de rodas, ou ben que posibiliten unha sinxela desagregación en módulos para utilizalos desmontados sobre unha superficie.
• Que permitan un fácil acceso a todas as súas posibilidades ou funcións.
• En xogos de mesa, que dispoñan de antiescorregadiza pola parte inferior.
• Que non se deban facer movementos demasiado rápidos ou que se poidan regular os tempos de resposta.
• Que non obriguen a efectuar movementos simultáneos (por exemplo, pulsar dúas teclas á vez).

FONTE: Sunrise medical

ESCOLLER UN XOGUETE.

Escoller un xoguete adecuado para cada neno ou nena non é sempre tarefa fácil. Nos primeiros anos, somos os pais e os adultos próximos os que escollemos o xoguete, e mesmo, cando son máis maiores, os adultos acabamos decidindo que compramos.

A miúdo atopámonos desorientados sobre que xoguete é o máis adecuado, cal lle gustará máis, etc. En todo caso, é bo antes da compra facerse tres preguntas:

Que ten? Que quere? Que necesita?

É importante que os xoguetes sexan escollidos con detemento, pensando no neno ou nena en concreto, tendo en conta a súa idade, gustos e intereses, as súas necesidades e capacidades.

Cada vez son máis os fabricantes que indican no envase a idade e dan orientacións pedagóxicas sobre o xoguete. Estes datos son bos para orientarnos.

No caso de que o neno ou nena teña algunha discapacidade, ademais de pensar nos seus intereses e capacidades, hanse de valorar as posibilidades de adaptación do xoguete.

As claves para a compra e o uso dun xoguete seguro

1.- Pensar antes de comprar: reflexionemos preguntándonos que ten, que quere e que necesita.

2.- Seleccionar o xoguete: teñamos en conta a idade, os intereses e as habilidades do neno ou nena. 3.- Compartir as decisións: non podemos comprar todo o que piden, así que é necesario dialogar e buscar a súa complicidade á hora de escoller.
4.- Contrastar a publicidade: comentemos os anuncios cos nenos e nenas para educalos como consumidores críticos e responsables.

5.- Utilizar xoguetes seguros: verifiquemos e consultemos todos os indicadores de seguridade. Hai que contrastar a información que temos coa que está indicada no envase e verificar o contido.

6.- Promover o uso de xoguetes para todos: os nenos e nenas discapacitados necesitan xoguetes como todos os nenos. No seu caso, máis que en ningún, debemos ter en conta as súas necesidades e capacidades para elixir o mellor xoguete e adaptalo sen riscos.
7.- Buscar a mellor relación calidade-prezo: aseguremos unha boa relación calidade-prezo e que o xoguete sexa atractivo, sólido e resistente.

8.- Ensinar a utilizar ben o xoguete: proporcionemos aos nosos fillos e fillas as advertencias e indicacións das precaucións que deben ter presentes, así como os riscos que pode comportar o seu uso ou que poden derivar dun uso inadecuado.

9.- Practicar un consumo sustentable: teñamos presente os criterios de redución de residuos, a reutilización dos xoguetes e a reciclaxe das pezas que se teñan que tirar. O comercio xusto é unha alternativa responsable, ética e sustentable para comprar xoguetes. 
10.- Cando regalar xoguetes: regalemos xoguetes ao longo do ano e non só en datas sinaladas.
11.- Estimular a capacidade de xogar: xoguemos cos nosos fillos e fillas e facilitemos as condicións necesarias par que os nenos e nenas poidan xogar.

FONTE: Abacus

12.- Exercer os nosos dereitos como consumidores: reclamemos cando teñamos problemas que afectan á seguridade como consumidores.

FONTE: juguetes seguros. Joguina Segura