PSICOMOTRICIDADE E MOTRICIDADE

A IMPORTANCIA DO TRAZO NA ESCRITURA

Unha boa escritura depende dunha boa base na  motricidad fina.

A escritura é unha habilidade  sensomotora e a súa aprendizaxe efectiva depende do  entrenamento que se lles dea ao alumnado na súa primeira etapa escolar na que adquiren as habilidades gráficas básicas necesarias para a formación das letras.

Cando na súa primeira infancia os nenos debuxan e colorean de maneira espontánea realizan unha das actividades na que se involucran diversos procesos  perceptivos,  motrices, cognitivos e emocionais mediante o uso de ferramentas e materiais diversos como os lapis de cores, as  ceras, os pinceis, os cadernos e numerosos tipos de papel. A medida que crecen, aumenta o control dos seus movementos como resultado das diversas actividades que realizan con todo o corpo e algunhas partes deste.


Na elaboración dos trazos identificamos dous momentos:
  • O recoñecemento daqueles signos ou series de signos (grafías), cos cales se representan de maneira escrita, xa sexa, un son ou unha palabra falada. Trátase entón do descubrimento da forma, a dimensión, a orientación, a  direccionalidade e as transformacións a través das sensacións  cinestésicas, visuais e táctiles.
  • A automatización da grafía que permite a súa utilización sen o esforzo de elaborala unha e outra vez.

Os trazos maduran cos nenos

A medida que os nenos crecen, a súa escritura vai perfeccionándose. Así, os menores de dous anos trazan garabatos amplos, con movementos pouco controlados e rápidos do brazo. Ao chegar aos dous anos, os seus trazos fanse máis miúdos, repetidos e superpostos. Ese tipo de trazos permiten que as accións que os producen sexan máis pausadas e controladas. Outra función que se desenvolve aproximadamente a esta idade é o rastrexo ocular do movemento.
Cando o trazo xa é pausado, habitúanse a separar as grafías desprazando o brazo polo que logran un maior axuste e control de movementos, denominado control simple.
O control simple permite dirixir a man cara a un trazo xa realizado. Isto obsérvase con claridade nos primeiros trazos rectos de liñas horizontais, verticais e  oblicuas. Os nenos e nenas debuxan estes primeiros trazos de maneira repetitiva polo simple pracer de facelo.
Cara aos dous anos e medio, xa son capaces de realizar actividades nas cales unen dous trazos. A isto coñéceselle como control dobre. Nese momento os nenos inician o peche das figuras. Dous meses despois tenden a debuxar círculos de maneira aleatoria no espazo, para logo darlle paso á orde e a dirección. Esta secuencia de círculos dá paso á representación da figura básica dun ser humano.
O trazo circular conséguese coordinando os movementos da articulación do brazo ao redor do ombreiro. Entre os dous e tres anos de idade os nenos son capaces de pechar os círculos cun trazo moito máis controlado e con eles representan obxectos, animais e persoas. Pode por exemplo debuxar á súa familia e á súa mascota usando círculos de diferente tamaño de acordo coa percepción que teñen deles.

A arte de coller un lapis
A maneira en que os nenos suxeitan o lapis atópase directamente relacionada coa coordinación  visomotriz. Desde que son bebés tentan suxeitar obxectos. Aos quince meses lógranos suxeitar de maneira máis controlada. Ao redor dos dous anos suxeitan un lapis ou  cera con demasiada forza e utilizan toda a man. É o momento en que o docente, os pais ou outros adultos, comencen a acomodarlles os dediños para que a suxeición sexa correcta: con menor forza e maior coordinación no movemento.


A expresión libre e os trazos
Os exercicios que realizan os nenos aos cinco anos teñen como propósito estimular e desenvolver os seus procesos  motrices e  perceptuales; con todo, non substitúen a riqueza da expresión libre, polo que se suxire programar en forma paralela ao exercicio mesmo dos trazos, actividades de debuxo espontáneo.
Tanto as actividades de trazos como as de debuxo libre teñen como obxectivo principal desenvolver a coordinación viso-manual fina. Os trazos resultan do movemento do brazo e da man que despraza un instrumento;  cera, pintura, lapis, sobre un soporte:  encerado, papel, folla, caderno, etc.
Cando os nenos realizan trazos ou  grafismos hai que ter en conta as seguintes variables:
  • O movemento desprazamento do brazo e a man.
  • O instrumento empregado e o soporte utilizado sobre o que se desliza que debe ser adecuado ao nivel de maduración do neno.
  • A gradación da dificultade mediante a combinación de liñas, formas e espazos.
Para que o alumnado domine os trazos propostos, é necesario realizar actividades de interiorización; é dicir que eles teñen que reproducir o trazo con todo o seu corpo e con movementos amplos do brazo e da man. Por iso convén realizar algunha das seguintes actividades antes de cada trazo:

  • executar o trazo no aire (por exemplo co dedo estendido);
  • no encerado (por exemplo coa palma da man húmida); 
  • en cartolinas (pode ser con  rotuladores) e con materiais  tridimensionales (facendo formas con cordas -por exemplo- para logo reproducir o trazo).


Que se busca cos trazos?
A continuación citaremos os obxectivos que se perseguen coa elaboración de trazos.
  • Desenvolver a capacidade de coordinar a acción de diversos grupos musculares para producir ou inhibir movementos voluntarios, finos e precisos.
  • Adquirir destreza no manexo de instrumentos de debuxo e pintura mediante a utilización de diferentes instrumentos cos que se poida exercer distinta presión como  ceras, marcadores, rotuladores, lapis, pincel....
  • Lograr maior control na  prensión dos útiles de escritura e da presión destes sobre o soporte.
  • Desenvolver a capacidade para percibir a  invariabilidade de determinadas propiedades dunha imaxe aínda que varíe o seu tamaño ou a súa posición.
  • Desenvolver o control da mirada e os movementos oculares. A dirección dos trazos e a súa organización no espazo dunha folla do caderno, facilítalles aos nenos desprazar os ollos e a man na dirección da lectura e a escritura; de esquerda a dereita e de arriba abaixo. Esta capacidade de regular e coordinar os movementos dos dous ollos en orde para lograr unha correcta visión binocular maniféstase na fixación da mirada e a regulación da mobilidade ocular.
  • Desenvolver hábitos  posturais, é dicir, a adopción e mantemento de posturas equilibradas co mínimo de esforzo muscular. Para lograr este obxectivo é importante que os nenos usen un tipo de mobiliario adecuado que evite que acheguen demasiado o seu corpo ao libro ou ao caderno.
  • Desenvolver a organización espacial nunha superficie como a dunha folla de caderno.




FONTE: Norma Educación Víctor Ardila

GUÍA DE ALIMENTACIÓN PARA PARÁLISE CEREBRAL

                                                          

Recomendacións para persoas con parálise cerebral e outras discapacidades con grandes necesidades de apoio sobre alimentación e deglución.

                                                                                                                             FONTE: ASPACE

VI CONGRESO TADEGa. A CORUÑA 2019

VI CONGRESO TADEGA. CORUÑA 2019

"Acoller, incluír, acompañar, convivir....."

22 a 23 de novembro de 2019 na UDC          (A Coruña). Escolle os teus obradoiros favoritos.

Máis dunha ducia de obradoiros entre os que podes escoller.
             programa e obradoiros

Matricúlate no congreso co seguinte formulario (Low cost ata o 30 de outubro).

EL ARTE DE EMOCIONarte. LECTURA PARA TRABALLAR EMOCIÓNS

Estamos ante o novo libro dos autores doutro moi coñecido: O  Emocionario. Trátase dun percorrido ou unha guía  por corenta emociones expresadas a través de ilustracións, actividades e reflexións que nos axudarán a exploralas e comprendelas.

Trátase dun libro, complemento do  Emocionario, pero dirixido a un público adulto, para que éstes realicen actividades en talleres para adolescentes, en programas de educación emocional.

Gústanos este libro precisamente por isto, por ser un complemento perfecto do anterior. Cada emoción vén acompañada de novo de suxestivas ilustracións (non tantas como  Emocionario), curiosidades, citas, xogos mentais, recomendacións de películas…

Como os propios autores indican, este libro é un paseo interior por nós mesmos. Neste libro convídanos a todos  a explorar as emocións que constrúen a nosa vida, porque, aínda que todos experimentámolas constantemente, non todos somos conscientes dos distintos matices que as acompañan. Coñecelos é unha arte, unha arte que nos leva a ter unha vida máis harmónica, máis plena.

FONTE: Dionisia Plaza. AUTORES: Cristina Núñez Pereira / Rafael R. Valcarcel
Ed: Nube de tinta

IDEAS SOBRE MESAS SENSORIAIS



                            
 

   

                                              


  

SÍNDROME FITZSIMMONS GUILBERT


A síndrome de  Fitzsimmons-Guilbert é unha rara enfermidade xenética que se caracteríza por unha  paraplexia  espástica lenta e progresiva, anomalías  esqueléticas nas mans e pés con  braquidactilia de tipo E (1),  epífisis (2) en cono, perfil da  metacarpofalanxe anormal, anomalía do esternón de tipo  Pectus  Carinatum ou  Excavatum (3),  disartria e un déficit mental moderado.

(1) A  braquidactilia tipo E ( BDE) é unha malformación conxénita dos dedos caracterizada por un  acortamiento variable dos  metacarpianos, cunha lonxitude das falanxes máis ou menos normal, aínda que as falanxes terminais adoitan ser curtas. A  BDE é moi rara. Ocasionalmente, os metatarsianos son algo curtos. A  hiperextensibilidad das articulacións das mans é un signo característico. Os individuos afectados poden ter unha estatura lixeiramente baixa. Hérdase como un trazo autosómico dominante.
(2) Denomínase Epífisis a cada un dos extremos dun óso longo. É a zona na que se sitúan as articulacións. A  epífisis adoita ser máis ancha que a porción central do óso.
(3) Pectus  as deformidades máis frecuentes da parede torácica, habitualmente pouco coñecidas e producidas polo crecemento anómalo das cartílagos costais que modifican a posición do esternón, o que producen unha depresión ( excavatum) ou unha elevación ( carinatum) do mesmo. No  pectus  excavatum, o esternón afúndese cara á columna vertebral de forma mais ou menos simétrica. No  pectus  carinatum a deformidade  esternal é  protusiva.
                                                                                                     FONTE: Orphanet. QuirónSalud


AXUDAS TÉCNICAS PARA PSICOMOTRICIDADE 2

Continuamos

            Axudas técnicas para Psicomotricidade 1


III.- POSTURAIS

Sillita de la Reina

Este artigo mellora o confort, o relax ou o descanso do alumnado, a través do posicionamento que facilita a súa utilización, non perseguindo ningún fin terapéutico. Sistema  multiposicionador a partir de tres elementos cos que se poden configurar infinitas adaptacións  posturais desde a básica de sentado que lle dá nome. Esta Axuda Técnica está deseñada fundamentalmente para  problemas de desenvolvemento motor e alteracións da postura, o ton e o movemento; non sendo válida para aqueles nenos que presentan un patrón  postural  extensor grave.

 É importante lembrar que o uso deste elemento está supeditado á opinión e recomendacións do fisioterapeuta, ou o técnico que trate ao futuro usuario.




Multiposicionador

Este elemento é de gran utilidade, composto por pezas de  foam de alta densidade, que posibilitan múltiples adaptacións  posturais grazas aos seus  velcros de unión.

O  Multiposicionador mellora o confort, o relax ou o descanso do usuario, a través do posicionamento, facilitado pola súa utilización, non perseguindo ningún fin terapéutico. Cada modelo está deseñado para adaptarse ás medidas do usuario, facilitando a súa utilización.




Puff postural

Modelo que acompaña a unha ampla gama de produtos  posturais, os cales teñen en común as características abaixo descritas e son ofrecidos en diferentes formatos, que se adaptarán ás diferentes idades dos usuarios. Este artigo componse de sacos recheos de perlas de  poliestireno de alta densidade, que proporcionan ao usuario unha sensación de afundimento aliviando  instantaneamente presións e cargas. A súa funda exterior está realizada en tea  poliéster ou PVC impermeable, sendo a fúnda interior en tea  maya/ poliéster.


FONTE: TAMDEM

AXUDAS TÉCNICAS PARA PSICOMOTRICIDADE



Estas Axudas Técnicas de apoio son idóneas para ser utilizadas por persoas que teñen alterada a súa funcionalidade corporal. Permítenos asegurar unha mellora nos movementos do usuario, repercutíndolle favorablemente na súa calidade de vida.
Estes materiais cumpren a función de mellorar o confort, o relax o descanso a través do correcto posicionamento que facilita a súa utilización, NON perseguindo ningún Fin Terapéutico.
Especializámonos en tres sectores: terapia, mobilidade e posturales. I.-TERAPIA

  • Cuñas posturais
  • Rodillos e semicilindros

II.- MOVILIDADE
«Atopar a mellor disposicion por parte do usuario, para mover o seu corpo de forma lúdica e autónoma, é a mellor terapia do movemento»
  • Correpasillos
– Peza que, simulando un cocheciño, permite ao neno desprazarse desde a posición de sentado, exercendo un leve impulso coas súas extremidades inferiores.

  • Reptador

  • Escalera-Rampa-descanso
III.- POSTURAIS (seguinte entrada)

FONTE: TAMDEM